|
CENAZELER / YIKAMA |
E. YIKAMA ESNASINDA
ÖLÜNÜN BEDENİ ÜZERİNDE YAPILACAK İŞLEMLERİN HÜKMÜ
Ölen ihramlı kişi
[yıkanırken] güzel koku sürülmez, saç ve tırnağından alınmaz.
Daha doğru görüşe göre iddet
bekleyen kadın öldüğünde [yıkanma esnasında] güzel koku sürülür.
İmam Şafii (r.a.)'nin
yeni görüşüne göre ihramh olan kişi dışındaki ölünün tırnağını, koltuk altı ve
kasık tüylerini kesmek ve bıyığından almak mekruh olmaz.
Ben [NevevI] derim ki
"bunun mekruh olduğu" görüşü daha güçlüdür.
1. Kişi öldüğünde ihramh
ise ona güzel koku sürülmez.
Yani güzel koku
sürülmesi, yıkama suyuna kafur konulması haramdır. Yine onun kefenine de güzel
koku sürülmez.
İhramh kişinin saç ve
tırnağından da alınmaz. Yani ihramın izini onun bedeninde bırakmayı sağlamak
amacıyla bunları ölünün bedeninden gidermek haramdır.
[*] - Buhari ve
Müslim'de yer aldığına göre ihramh olarak ölen kişi kıyamet gününde telbiye
getirerek diriltilecektir.
Bununla birlikte yıkayan
kişi bu fiilteri yaparsa kendisine kefaret gerekmez.
Bulkini şöyle demiştir:
Ben, -tıpkı uyuyan ihramlının saç veya tırnağını kesen kimsenin durumunda
olduğu gibi- [ölü olan ihramhya] bunu yapan kişi hakkında kefaretin gerekli olduğuna
inanıyorum.
İlk görüşte olanlar,
Bulkini'nin belirttiği iki mesele arasında şu fark olduğunu belirtmişlerdir:
Uyuyan kişi her an uyanabilecek durumdadır. Bu yüzdendir ki bazıları ölen
kişinin yükümlülüğünün [uyku esnasında da] devam ettiği görüşündedirler. Ölü
ise öyle değildir.
Bunların tümü ilk
ihramdan çıkma öncesindedir. İlk ihramdan çıktıktan sonra ölen kişi ise diğer
insanlarla aynıdır. Onun hükmü ileride gelecektir.
Ölü yıkanırken [ölünün
yıkadığı yeri güzel ko ku ile] tütsülemekte bir sakınca yoktur. Bu sağ olan
kişinin koku satan kişinin [parfümcünün] yanında oturması gibidir.
Alimlerin sözünün
zahirinden anlaşıldığına göre ihramh kişi başını tıraş etmeden önce ölse
-kıyamet günü telbiye getirerek mahşer meydanına gelmesi için- onun başı tıraş
edilmeksizin bırakılır. Bu güçlü bir görüştür; çünkü onun yükümlülüğü sona
ermiştir. Ondan başını tıraş etmesi istenmeyeceği gibi başkasının da bunu ona
yapması istenmez. Bu, tavaf veya say yapmadan ölen kişi gibidir [başkasının ona
tavaf veya say yaptırması gerekmez].
2. [Haremde tutularak
iddet bekleyen kadın öldüğünde ona güzel koku sürülür mü? Bu konuda mezhep
içinde iki görüş bulunmaktadır]
[Birinci görüş]
Daha doğru görüşe göre
iddet bekleyen kadın öldüğünde yıkama esnasında güzel ko ku sürülür, yani bunun
yapılması haram değildir; çünkü iddet bekleyen kadının güzel koku sürmesinin
haram olması erkeklerden uzak durması ve kocasının ölümünden dolayı üzüntüsünü
belli etmesi içindir, kadın öldüğünde bu durum ortadan kalkmış olur.
[İkinci görüş]
İhramlı olarak ölene
kıyasla iddetli iken ölen kadına da güzel koku sürülmez. (kıyas)
İkinci görüş şu şekilde
reddedilmiştir: İhramlının güzel koku sürünmesinin haram olması Allah hakkı
sebebiyledir; bu durum ihramlının ölmesi ile ortadan kalkmaz.
3. ihramlı olarak ölen
kimseler dışındaki ölüler yıkanırken ölünün tırnağının, koltuk altı ve kasık
tüylerinin ve bıyığının alınması [mekruh olur mu? Bu konuda İmam Şafii
(r.a.}'ye ait iki görüş bulunmaktadır]
[Birinci görüş]
İmam Şafii (r.a.)'nin
yeni görüşüne göre bu mekruh olmaz. Çünkü bu konuda bir yasak söz konusu
değildir.
Rafii' ve RD.yanl
"bunu yapmak müstehap değildir" demişlerdir.
Nevevi er-Ravda'da
alimlerin çoğunluğundan veya çoğundan "sağ olan kişide olduğu gibi ölü
olan kişinin bedeninde bunları yapmak da müstehaptır" görüşünü
nakletmiştir.
[İkinci görüş]
İmam Şafii' (r.a.}'nin
yeni görüşüne göre mekruhtur.
Çünkü ölünün bedeni
zaten çürüyecektir.
Nevevi [bu konuda] şöyle
demiştir: "Bunun mekruh olduğu görüşü daha güçlüdür. Allah daha iyi
bilir."
Çünkü ölünün bedeninin
bölümleri de saygıdeğerdir. Ölüye bu işlemlerin yapılmasına dair dinde bir
hüküm söz konusu olmayıp bu sonradan ortaya çıkmış bir şeydir. Dinde sonradan
çıkan şeylerin yasaklandığına dair sahih hükümler bulunmaktadır.
Nevevi el-Mecmu'da
bizzat el-Ümm'ün ve Muhtasar'ın ifadelerinden bunun mekruh olduğu görüşünü
nakletmiştir. Şu halde İmam Şafii (r.a.}'nin yeni görüşü budur. Bu yüzden
Nevevi el-Minhac'da konuyu bize aktarırken [İmam Şafii' (r.a.)'nin yeni
görüşüne göre dememiş] "daha güçlü görüşe göre" demiştir. Çünkü İmam
Şafii' (r.a.}'nin bu görüşü de yenidir.
4. [Ölen kişi sünnetsiz
ise sünnet edilir mi? Bu konuda mezhep içinde üç görüş bulunmaktadır]
[a] - Er-Ravda'da doğru
kabul edilen görüşe göre ölen erkek sünnet edilmemişse öldükten sonra sünnet
edilmez.
[b] - [Zayıf] bir görüşe
göre bu durumdaki kişi ergenlik çağını aşmışsa sünnet edilir.
[c] - [Zayıf] bir başka
görüşe göre ise mutlak olarak sünnet edilir.
BİR SONRAKİ SAYFA İÇİN
AŞAĞIDAKİ LİNK’E TIKLAYIN