NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
61 - (950) وحدثنا
قتيبة بن سعيد
عن مالك بن
أنس، فيما قرئ
عليه، عن محمد
بن عمرو بن
حلحلة، عن
معبد بن كعب
بن مالك، عن
أبي قتادة بن
ربعي ؛ أنه
كان يحدث ؛
أن
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم مر عليه
بجنازة. فقال
"مستريح
ومستراح منه".
قالوا: يا
رسول الله ! ما
المستريح
والمستراح
منه فقال:
"العبد
المؤمن
يستريح من نصب
الدنيا.
والعبد الفاجر
يستريح منه
العباد
والبلاد
والشجر
والدواب".
{61}
Bize Kuteybetü'bnü Saîd,
Mâlik b. Enes'den ona okunanlar meyânında gelen şu hadîsi rivayet etti: Mâlik,
Muhammed b. Amr b. Hâlhale'den, o da Ma'bed b. Kâ'b b. Mâlik'den, o da Ebû
Katâdete'bnü Rib'î'den, o da Resulullah (Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'den
naklen rivayette bulunmuş. Ebû Katâde şunları anlatmış:
Resulullah {Sallallahu
Aleyhi ve Sellem)'in yanından bir cenaze geçirdiler. (Onu görünce) Resulullah
(Sallallahu Aleyhi ve Sellem):
— «Rahata ermiş yahut kendisinden kurtulunmuş.»
buyurdular. Ashâb:
— «Bu rahatlayan ve kendisinden kurtulunan ne
demektir?» diye sordular. Resulullah {Sallallahu Aleyhi ve Sellem)'
— «Mü'min bir kul dünyânın yorgunluğundan
rahata erer; fâcir kuldan ise İnsanlar, memleketler, ağaçlar ve hayvanlar
(kurtulup) rahata ererler.» buyurdu.
(950) وحدثني
محمد بن
المثنى. حدثنا
يحيى بن سعيد.
ح وحدثنا
إسحاق
بن إبراهيم.
أخبرنا
عبدالرزاق.
جميعا عن
عبدالله بن
سعيد بن أبي
هند، عن محمد
بن عمرو، عن
ابن لكعب بن
مالك، عن أبي
قتادة، عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم. وفي
حديث يحيى ابن
سعيد: "يستريح
من أذى الدنيا
ونصبها إلى
رحمة الله".
{…}
Bize
Muhammedü'bnu'l-Müsennâ rivayet etti. (dediki): Bize, Yahya b. Saîd rivayet
etti. H.
Bize, îshâk b. İbrahim
de rivayet etti. (dediki): Bize Abdürrazzâk haber verdi. Bu râvîler hep birden
Abdullah b. Saîd b. Ebî Hindi'den, o da Muhammed b. Amr'dan, o da Kâ'b b.
Mâlik'in bir oğlundan, o da Ebû Katâdeden, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)'den naklen rivayet etmişlerdir. Yahya b. Said hadisinde:
«Dünyânın çilesinden ve
yorgunluğundan Allah'ın rahmetine (kavuşup) istirahat eder.» ibaresi vardır.
İzah:
Bu hadîsi Buhari
«Kitabu'r-Rukaak»da; Nesâî «Cenaze» bahsinde tahrîc etmişlerdir.
Hadisde müsterah ile
müsterâhun minh kelimelerini biribirine bağlıyan «Vav» edatı taksîm için
gelmiştir. Binâenaleyh «Ev» mânâsında kullanılmıştır. Nitekim ashâb-ı kiramın
suâllerine taksîm muktezâsı cevap verilmiştir.
Nasab: Yorgunluk ve
meşakkat, manasınadır. Aynı mânâya gelen «Ezâ» nın, bu kelime üzerine
atfedilmesi âmmın, hâs üzerine atfı kabilindendîr.
îbni Tin : «Mü'min
kelimesinden hassaten ehl-i takva olan mü'min kastedilmiş olabileceği gibi, her
mü'min murâd edilmiş de olabilir. Fâcir'den dahi hassaten kâfir veya ânmmeten
bütün âsiler murâd edilmiş olabilir.» demiştir.
İnsanların ölen
kimseden kurtulup rahata ermeleri, onun zulmünden kurtulmakla olur. Memleketin
rahata ermesi, malı mülkü gasp ve yağma etmesinden, hakkı hukuku çiğnemesinden
kurtulmakla; ağaçların rahatı, onları gasp ederek, kesmemekle yahut meyvelerini
almamakla tasavvur olunur. Yalnız ağacın rahatı sahibine aittir.
Hayvanâtın rahata
ermesi: aç susuz kalmaktan ve taşıyamıyacakları yükü yüklemekten kurtulmaları
ile olur.