B. MESELELERİN HALLERİ VE AVİL (YÜKSELME)
C. HİSSELERİN TASHİHİ (HİSSELERİ KESİRSİZ HALE GETİRMEK)
Meselenin
aslını ve hissesi sahiplerine taksimatını böylece öğrenmiş bulunuyoruz. Şu
halde; bir sınıf mirasçının hisseleri kesirli çıkarsa, hisseler kendilerine
kesirli hisse düşenlerin sayısı ile karşılaştırılır: Eğer hisseler ile sayılar
arasında tebayün varsa ve mesele yükseliyorsa (avl), yükselme ile birlikte
hisseleri kesirli olanların sayıları asıl mesele ile çarpılır.
Sayılar
ile hisseler arasında tevafuk varsa, sayıların yarısı meselenin aslı ile
çarpılır. Çarpım sonucu elde edilen sayı üzerine mesele kurulur. Hisseler iki
sınıf üzerine kesirli çıkarsa, her sınıfın hissesi ile sayıları
karşılaştırılır. Sayılar arasında tevafuk varsa o sınıfın yarısı alınır.
Tevafuk yoksa vıfkı çevrilmez. Bu işlem yapıldıktan sonra eğer iki gruptaki
mirasçıların adetleri arasında eşitlik (temasül) varsa bir grubun adedi avl ile
birlikte asıl mesele ile çarpılır. İki sınıfın sayıları arasında tedahül varsa
çok olan sayı meselenin aslı ile çarpılır.
İki
sınıfın sayıları arasında tevafuk varsa, ikisinden birinin yarısı diğerinin
tamsayısı ile çarpılır. Çarpım sonucu hasıl olan sayı asıl mesele ile çarpılır.
Sayılar arasında tebayün varsa, biri diğeri ile çarpılır. Elde edilen netice
meselenin aslı ile çarpılır. Çarpım sonucu elde edilen sayı üzerine mesele
kurulur. Üç veya dört sınıf mirasçının bulunduğu kesirli paylar da yukarıda
geçen meseleye kıyas edilerek yapılır. Kesirli hisseler ancak dört sınıf
mirasçının bulunduğu meselede olur.
Meselenin
tashihi için elde edilen sayıdan her sınıfın hissesini çıkarmak isteyen,
meselenin ilk aslı olan sayıdan çıkarılan hisseyi meselenin aslına çarpılan
ikinci sayı ile çarpar. Bu çarpım sonucu elde edilen sayı o sınıfın hissesi
olur. Sonra elde edilen sayı, o sınıfın sayılarına bölünür. Böylece hisseleri
ortaya çıkar.
D. MÜNASAHAT (TERİKE TAKSİM EDİLMEDEN MİRASÇILARDAN BAZILARININ ÖLMESİ)