1. Kur'an-ı Kerim'de Açıklanan Hisseler
2. Hacb (Kısmen Veya Tamamen Mirastan Men Etmek)
3. Bir Veya Birden Fazla Çocuğun Durumu
4. Baba Anne ve Dedenin Durumu
5. Kız ve Erkek Çocukların Hükmü
Öz erkek
ve kız kardeşler, yalnız başına oldukları zaman, mirastaki durumları, öz
evladın mirastaki durumu gibidir. Keza baba bir ise de durumları böyledir.
Ancak müşerreke demlen meselede durumları ayrıdır.
Müşerreke
(ortak kılan); koca, anne, anne bir iki kardeş, öz kardeşle beraber olurlarsa
öz kardeşin anne bir iki kardeşe üçte bir hissede ortak olmasıdır. Öz kardeş
yerine baba bir kardeş olursa, anne bir kardeşler hisseden düşerler.
Öz evlat
ile oğlunun çocukları gibi iki sınıf mirasçı bir arada olursa bunun hükmü, öz
evlat ile evlatların çocuklarının hükmü gibidir. Ancak oğlun kızları kendi
derecelerinde veya daha aşağı derecede bir erkekle birlikte bulunurlarsa asabe
yolu ile mirasçı olurlar.
Kız
kardeş ancak erkek kardeş ile asabe olur.
Ana bir
erkek kardeş tek basma olursa veya ana bir kız kardeş tek basma olursa, altıda
bir hisse alır. Kardeşler iki veya daha fazla ise, üçte bir alırlar. Ana bir
kardeşler erkek olsun kız olsun, mirasta eşit olduklarından eşit hisse
alırlar. Öz veya baba bir kardeşin beraberinde ölenin kızı veya oğlunun kızı
olursa kardeş gibi asabe sayılırlar. Öz kız kardeşin beraberinde ölenin kızı
olursa, baba bir kız kardeşi mirastan men eder.
Öz
kardeşin çocukları veya baba bir kardeşin çocukları beraber veya tek başına
olduklarında her birinin hükmü, babalarının hükmü gibidir. Ancak şu hususlarda
durumları değişiktir:
1-
Annenin hissesini altıdan bire çeviremezler.
2-
Kendileriyle birlikte dede bulunursa mirasçı olamazlar.
3- Kız
kardeşlerini asabe yapamazlar.
4-
Müşerreke meselesinde hisseden düşerler.
Öz veya
baba bir amca tek veya beraber olduklarında hükümleri, ana-baba bir kardeşin
hükmü gibidir. Keza ana-baba bir veya baba bir amca çocukları, neseple asabe olanlar
ile diğer asabe-ler bunlara kıyas edilirler.
Asabe,
malın tümünde mirastaki durumlarına göre belli hisseleri olmayan
mirasçılardır. Tek başına bulunduklarında malın tümünü veya hisse sahipleri
hisselerini aldıktan sonra geriye kalan malı alırlar.
6. Velayet (Azadlık) Yoluyla Asebe
7. Kardeşlerle Birlikte Olan Dedenin Durumu
8. Mirasçı Olmaya Mani Olan Haller
B. MESELELERİN HALLERİ VE AVİL (YÜKSELME)
C. HİSSELERİN TASHİHİ (HİSSELERİ KESİRSİZ HALE GETİRMEK)
D. MÜNASAHAT (TERİKE TAKSİM EDİLMEDEN MİRASÇILARDAN BAZILARININ ÖLMESİ)