B. SELEM (PEŞİN PARA İLE VERESİYE MAL ALMAK)
2. Rehin Akdinin Geçerli Olması
4. Rehin Akdinde Tarafların İhtilâfı
Taraflar
(rahin-mürtehin) rehine veya rehinenin miktarında ihtilâfa düşerler de rehine
teberru (bağış) ise, yemini ile birlikte rahin tasdik edilir. Rehineyi satmayı
şart koştukları hususta ihtilâfa <, düşerlerse her ikisi de yemin eder ve
akid fesholur. i Mürtehin, iki kişinin
kölelerini yüz liraya karşılık rehineyi bıraktıklarını iddia eder de bunlardan
biri mürtehini doğrularsa, kölesinin elli liraya karşılık rehine olduğu kabul
edilir; diğeri ise, yemin eder ve sözü kabul edilir. Mürtehini doğrulayan kişi
diğeri aleyhine şahitlik ederse şahitliği geçerlidir.
Rehineyi
teslim almakta ihtilâf ederler de rehine, rahinin veya mürtehinin elinde
bulunuyorsa ve rahin: "Rehineyi gasp ettim." derse yemini ile
birlikte sözü doğrulanır. Keza rahin, rehineyi icare gibi başka bir gaye ile
teslim ettiğini iddia ederse, en sahih kavle göre yemini ile birlikte sözü
doğrulanır.
Mürtehin
rehineyi teslim aldığını ikrar eder de: "Gerçek kararımı
vermemiştim." derse, rahin ona yemin verdirir. Zayıf kavle göre mürtehin
kararını hatırlamak üzere örneğin: "Biz akdi gerçekleştirmeden önce
yazılan senedi gördüm." gibi bir yorumda bulunursa, rahin ona yemin
verdirir.
Taraflardan
biri rehinenin cinayet işlediğini iddia eder de diğeri bunu inkar ederse,
inkar eden yemini ile birlikte doğrulanır. Rahin, rehinenin tesliminden önce
cinayet işlediğini söyler de mürtehin bunu inkar ederse, en zahir kavle göre
mürtehin yemin eder ve sözü kabul edilir. Mürtehin yemin ederce, en sahih kavle
göre rahin, üzerine cinayet işlenen kişiye karşı borçlu olur. Fakat rahin,
rehinenin kıymeti ile cinayet ersinden en az olanına göre borçlu olur.
Mürtehin yemin etmekten çekinirse, yemin etme hakkı direk olarak kendisine
karşı cinayet işlenen kişiye geçer, rahine geçmez.
Kendisine
karşı cinayet işlenen kişi yemin ederse, rehine cinayet sebebi ile satılır ve
bedeli kendisine verilir. Mürtehin rehinenin satılması için izin verir de
rehine satıldıktan sonra verdiği izinden cayar ve: "Henüz rehine
satılmadan izinden caymıştım." der, rahin ise: "Rehine satıldıktan
sonra caydı." derse, en sahih kavle göre mürtehinin sözü doğrulanır.
Bir
kimsenin iki bin lira borcu olur da bin liraya karşılık rehine bırakır ve bin
lirayı ödedikten sonra: "Rehineyi ödediğim bin lira için
bırakmıştım" derse, yemini ile birlikte doğrulanır. Şayet hiçbir şeye
niyet etmeden bin lirayı öderse, dilediği rehine yerine sayar. Zayıf kavle göre
ise, rehineyi eşit şekilde her ikisine bölüştürür.
H. MÜŞTEREK KULLANILAN YERLERDE İZDİHAM YARATMAK
R. KIRAD - MUDAREBE (SERMAYE EMEK ORTAKLIĞI)
S. MÜSÂKÂT (AĞAÇLARIN BAKIMI VE SULAMA İŞİ)