A. NİKAHIN KEYFİYETİ – B. SIDAK (MEHİR)
C. KASM VE NÜŞUZ (GECELEME HAKKI VE KADININ KOCASINA
ASİ OLMASI)
D. HUL' (MAL KARŞILIĞINDA BOŞANMA) – E. TALAK
(BOŞANMA) – F. İLA
G. ZIHAR
– H. LİAN BAHSİ – I. İDDET – J. RADA' (SÜT
EMME) – K. NAFAKA
NİKAH’IN
KEYFİYETİ
Nikahın
beş rüknü vardır: Lafız, zevce, iki şahit, zevç ve veli.
Nikah
akdi, ancak icap ve kabul lafzı ile sahih olur. İcap lafzı velinin koca olacak
kişiye: "zevveçtüke ibneti/kızımı sana zevce olarak verdim" veya
"enkehtuke binti/kızımı sana nikahladım" deme-sidir. Kabul lafzı ise;
zevcin: "tezevveçtuha/onunla evlendim" veya "nekehtuha/onu
nikahladım" veya "kabiltu nikaheha/onun nikahım kabul ettim"
veya "kabiltu tezviceha/onunla evlenmeyi kabul ettim" demesidir.
Damat lafzı veliden önce de söylerse caizdir.
Nikah
akdi ancak "tezvic" veya "inkah" lafzı ile caiz olur. En
sahih kavle göre Arapça olmayan lafızla kıyılan nikah sahihtir. Kinayeli
lafızlarla yapılan nikah akdi kesinlikle sahih değildir. Velinin: "Kızımı
sana helal ettim." demesi gibi. Şayet veli: "Kızımı sana zevce
olarak verdim." der, koca da: "Kabul ettim." deyip susarsa,
mezhep alimlerince kabul edilen rivayete göre akid tamamlanmış olmaz. Şayet
koca: "Kızını benimle evlendir." der veli de: "Seninle
evlendirdim." derse, veya veli: "Kızımla evlen." der koca da: "Evlendim."
derse, nikah sahih olur.
Nikahı
bir şarta bağlamak sahih değildir. Veliye bir çocuğunun dünyaya geldiği müjde
verilir, o da: "Eğer kız ise seninle evlendiririm." veya "Kızım
boşanır ve iddeti biterse seninle evlendiririm." derse, mezhep alimlerince
kabul edilen rivayete göre akid geçersizdir. Nikah akdini süreli yapmak veya
meçhul bir vakte bağlamak sahih değildir.
Şiğar
nikahı da caiz değildir. Şiğar nikahı, velinin bir başkasına: "Her
birinin cinsel organı diğerinin mehri olmak şeklinde kızını benimle evlendirmen
üzerine kızımı seninle evlendirdim." demesi ve diğerinin de: "Kabul
ettim." diye cevap vermesidir. Her birinin cinsel organının diğerinin
mehri olmasından söz etmeden: "Kızını benimle evlendirmen üzerine kızımı
seninle evlendirdim." derse, en sahih kavle göre akid sahih olur. Şayet:
"Her birinin cinsel organı ile birlikte bir mal belli ederek diğerinin
mehri olması şeklinde, kızını benimle evlendirmen üzerine kızımı seninle
evlendirdim." derse, en sahih kavle göre akid geçersizdir.
Nikah
akdinin sahih olmasının bir şartı da iki şahidin bulunmasıdır. Şahitlerin hür,
erkek ve adil olmaları, sağır ve kör olmamaları şarttır.
Kör
olanın şahitliği ile akdin sahih olup olmadığı hususunda bir vecih vardır. En
sahih kavle göre karı-kocanın iki oğlunun veya ikisinin düşmanının şahitliği
ile yapılabilir. En sahih kavle göre, adaleti gizli olan iki kişi ile yapılan
nikah akdi nikah sahihtir. İslam'ı ve hürriyeti zahir olmayan şahitlerin
şahitlikleri ile nikah akdi sahih olmaz. Akid esnasında şahidin fasık olduğu
anlaşılırsa, mezhep alimlerince kabul edilen rivayete göre akid geçersizdir.
Şahidin
fasık olduğu, bir delil veya karı ve kocanın sözbirliği ile bilinir. İki
şahidin: "Biz fasık idik." demelerinin akde bir etkisi olmaz. Koca,
şahidin fasık olduğunu itiraf eder de kadın inkar ederse nikah feshedilir.
Şayet tedahül olmamışsa koca mehrin yarısını verir. Tedahül olmuşsa kocanın
mehrin tümünü vermesi lazımdır. Nikahta kadının rızası dikkate alınırsa,
rızasının alındığına dair şahit bulundurmak müstehab olup şart değildir.
3. Nikah Akdini Yapmaya Yetkili Olan Kişi
4. Nikahta Veli Olmaya Mani Olan Haller
5. Küfuv (Evlenmede Tarafların Denk Olması)
6. Kısıtlılık Altında Olanın Nikahı
7. Evlenilmesi Haram Olan Kadınlar
8. Köleliğin Nikaha Engel Olması
9. Din Ayrılığı Olan Kadınlarla Evlenmek
11. Kafir Müslüman Olduktan Sonra Nikahında Bulunan Kadınlar
12. İslam'a Giren Kadının Nafakası
13. Evlenmede Muhayyerliği Sabit Kılan Ayıplar
14. İ'faf (Çocuğun Babasını Evlendirmesi)
15. Köle ve Cariyenin Evlenmesi