A. NİKAHIN KEYFİYETİ – B. SIDAK (MEHİR)
C. KASM VE NÜŞUZ (GECELEME HAKKI VE KADININ KOCASINA
ASİ OLMASI)
D. HUL' (MAL KARŞILIĞINDA BOŞANMA) – E. TALAK
(BOŞANMA) – F. İLA
G. ZIHAR
– H. LİAN BAHSİ – I. İDDET – J. RADA' (SÜT
EMME) – K. NAFAKA
NİKAH’IN
KEYFİYETİ
3. Nikah Akdini Yapmaya Yetkili Olan Kişi
4. Nikahta Veli Olmaya Mani Olan Haller
5. Küfuv (Evlenmede Tarafların Denk Olması)
Veli
kadının rızasını almak suretiyle onu dengi olmayan bir erkekle evlendirirse
veya aynı derecede olan velilerin bir kısmı kadının rızasını almak ve diğer
velilerin de rızasını almak suretiyle kadını evlendirirlerse akid sahihtir.
Kadının
yakın akrabaları (velileri) rızasını alarak onu evlendirirlerse, uzak
velilerinin buna itiraz etme hakları yoktur. Aynı derecede olan akrabalardan
biri, kadının rızasını alarak diğer velilerin rızasını almadan onu
evlendirirse, nikah akdi sahih olmaz. Bir kavle göre ise nikah akdi sahihtir.
Ancak rızaları alınmamış velilerin nikahı feshetme hakları vardır.
Baba;
küçük, bakire veya baliğe kızının rızasını almaksızın dengi olmayan erkekle
evlendirirse, en zahir kavle göre nikah akdi geçersizdir. Diğer bir kavle göre ise
akid sahihtir. Baliğe kız için acele üzere muhayyerlik hakkı vardır. Küçük
kızın ise, baliğe olduktan sonra muhayyerlik hakkı vardır. Velisi olmayan
kadın, sultandan kendisini dengi olmayan bir erkekle evlendirmesini talep eder
ve sultan da onu dengi olmayan bir erkekle evlendirirse, en sahih kavle göre
akid sahih değildir.
Evlenmede
denkliği gösteren hususlar şunlardır:
1- Muhayyerlik hakkım geçerli kılan ayıplardan
salim bulunmak. (Bu ayıpların açıklanması ilerde gelecektir.)
2-
Hürriyet: Köle olan bir erkek hür olan bir kadına denk olamaz. Azad edilmiş
köle de aslında hür olan kadına denk olamaz.
3- Nesep:
Babası acem olan (arap olmayan) erkek, babası arap olan kadına denk değildir.
Kureyşî olmayan erkek, kureyşî olan kadına denk değildir. Haşimî ve Muttalip
oğullarından olmayan kimse bunlara denk olamaz. En sahih kavle göre; arap
olanlar için nesebe itibar edildiği gibi, acem olanlar için de nesebe itibar
edilir.
4-
İffetli (dindar ve şerefli) olmak: Fasık olan kimse, afife olan kadına denk değildir.
5- Sanat: Örfe göre sanatı düşük kabul edilen
kimse, sanatı yüksek olanın kızma; süpürgecilik, kupa vurmak, bekçi, çoban ve
hamam kayyımı gibi sanatı düşük olan kimse, terzi olanın kızma denk değildir.
Terzi olan, tüccar ve manifaturacının kızma denk değildir. Tüccar ve
manifaturacı olan, alim ve hakimin kızma denk değildir. En sahih kavle göre
denklikte zenginlik dikkate alınmaz.
Yukarıda
belirtilen özelliklerin bazıları, bazılarına karşılık olamaz (düşük sayılan
özellik, üstün olan Özelliğin yerini alamaz).
Baba,
küçük yaştaki oğlunu bir cariye ile evlendiremez. Keza mezhep alimlerince kabul
edilen rivayete göre, ayıplı olan bir kadınla da evlendiremez. En sahih kavle
göre, babanın küçük yaştaki çocuğunu nesep ve sanat gibi diğer özelliklerde
kendisine denk olmayan bir kadınla evlendirmesi sahihtir. Çocuk buluğ çağına
erince muhayyerlik hakkı vardır.
6. Kısıtlılık Altında Olanın Nikahı
7. Evlenilmesi Haram Olan Kadınlar
8. Köleliğin Nikaha Engel Olması
9. Din Ayrılığı Olan Kadınlarla Evlenmek
11. Kafir Müslüman Olduktan Sonra Nikahında Bulunan Kadınlar
12. İslam'a Giren Kadının Nafakası
13. Evlenmede Muhayyerliği Sabit Kılan Ayıplar
14. İ'faf (Çocuğun Babasını Evlendirmesi)
15. Köle ve Cariyenin Evlenmesi