4. Bir Satışta İki Satış Akdi Yapmak
6. Bir Satışta Ayıplı İki Malı Satın Almak
8. Malın Teslimden Önceki ve Sonraki Hükmü
9. Müşterinin Malı Teslim Alması
10. Satıcının Malı Teslim Etmesi
11. Tevliye Ortaklık Murabaha ve Muhatat
Bir kimse
başkasına: "Şu araziyi veya şu sahayı veya içinde bina ve ağaç bulunan şu
tarlayı sana sattım." derse, mezhep alimle-rince kabul edilen rivayete
göre içindekiler de satışa girer. Ancak rehine olarak verilen tarlanın
içindekiler akdin kapsamına girmez. Tarlada kökü iki sene kalabilen yonca ve
hindiba (acı marul) gibi baklagillerin hükmü ağaçların hükmü gibidir.
Yılda bir
defa mahsulat veren buğday, arpa ve sair ziraat tarlayla birlikte satışa
girmez. Mezhep alimlerince kabul edilen rivayete göre ekilmiş tarlanın satışı
caizdir. Müşterinin ziraattan haberi yoksa, muhayyerlik hakkı doğar. Tarlanın
müşterinin eline geçmesi ziraata mani değildir. En sahih kavle göre satıcı
tarlayı tahliye ederse, müşterinin zamin olması da ziraata mani değildir.
Tarlaya
atılan tohumun hükmü, ekinin hükmü gibidir. En sahih kavle göre, ekinin
tarlada kaldığı sürede müşteriye bir ücret tahakkuk etmez. İçerisinde tohum
veya ekin bulunan bir tarla satılır da tohum veya ekinin tek başına satılması
caiz değilse, satış hepsinde geçersiz olur. Zayıf kavle göre ise tarla
konusunda iki kavil vardır.
Satılan
tarladaki tabii taşlar satışa girer, gömülü taşlar ise satışa girmezler. Eğer
müşteri tarlada gömülü taşların bulunduğunu bilirse muhayyerlik hakkı olmaz.
Satıcının bu taşları nakletmesi lazımdır. Keza müşteri tarlada gömülü taşların
olduğunu bilmez ve taşlar nakledilirken tarlaya bir zarar gelmezse, yine
müşteri için muhayyerlik hakkı olmaz. Ancak taşlar nakledilirken tarlaya bir
zarar gelirse, müşteri için muhayyerlik hakkı vardır. Şayet müşteri akdi
kabul ederse, satıcı taşları nakleder ve yerlerini tasfiye eder. Nakil
süresince müşteriye ücret-i misil ödenmesinin vacib olduğu konusunda birkaç
vecih vardır. En sahih veçhe göre nakil, tarlanın tesliminden sonra ise
ücret-i misil vacip olup teslimden önce ise vacib olmaz.
Bostan
satışına tarlanın içerisindeki ağaçlar ve ihata duvarı girer. Keza mezhep
alimlerince kabul edilen rivayete göre, varsa içindeki bina da satışa girer.
Köy satışına binalar ve köyü ihata eden sur ve saha girer. En sahih kavle göre
köye ait ekinler satışa girmez.
Ev
satışına ise yerleşim sahası, evin tüm odaları hatta hamamı girer. Su kovası,
makara ve divan gibi menkul olan şeyler satışa girmezler. Eve nispet edilen
kapı, kapı halkası, lavabo, raf ve bağlı merdiven satışa girer. Keza en sahih
kavle göre değirmenin her iki taşı ve en sahih kavle göre kapıya bağlı kilidin
anahtarı da satışa girer.
Hayvan
satışına nalı, keza en sahih kavle göre kölenin satışına da elbisesi dahildir.
Ben diyorum ki; en sahih kavle göre köleye ait elbiseler satışa girmez. Allah
daha iyi bilir.
14. Meyve ve Zirai Ürünlerin Satışı
15. Satıcı ve Müşterinin Anlaşmazlığı
B. SELEM (PEŞİN PARA İLE VERESİYE MAL ALMAK)
H. MÜŞTEREK KULLANILAN YERLERDE İZDİHAM YARATMAK
R. KIRAD - MUDAREBE (SERMAYE EMEK ORTAKLIĞI)
S. MÜSÂKÂT (AĞAÇLARIN BAKIMI VE SULAMA İŞİ)